Piston, hay còn gọi là pittông, là một bộ phận quan trọng trong cấu tạo động cơ đốt trong, đóng vai trò như “trái tim” bơm máu cho toàn bộ hệ thống. Cấu Tạo Piston ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và tuổi thọ của động cơ. Hiểu rõ về cấu tạo piston sẽ giúp bạn lựa chọn và bảo dưỡng xe hiệu quả hơn.
Cấu Tạo Piston Và Chức Năng Của Từng Bộ Phận
Cấu tạo piston nhìn chung khá đơn giản nhưng lại đảm nhiệm chức năng phức tạp. Piston được chế tạo từ hợp kim nhôm hoặc thép, có hình trụ và được chia thành ba phần chính: đỉnh piston, thân piston, và chốt piston.
Đỉnh Piston: Nơi Diễn Ra Quá Trình Cháy
Đỉnh piston là phần trên cùng của piston, chịu áp suất và nhiệt độ cao nhất trong quá trình đốt cháy nhiên liệu. Hình dạng của đỉnh piston rất đa dạng, từ phẳng, lõm, đến lồi, tùy thuộc vào thiết kế của động cơ. 
Đỉnh Piston Động Cơ Ô Tô Một số động cơ hiệu suất cao sử dụng đỉnh piston được gia công đặc biệt để tối ưu hóa quá trình đốt cháy.
Thân Piston: Kết Nối Và Di Chuyển
Thân piston là phần giữa của piston, có hình trụ và chứa các rãnh để lắp xéc-măng. Xéc-măng có nhiệm vụ làm kín buồng đốt, ngăn chặn khí cháy lọt xuống carter và dầu bôi trơn lọt lên buồng đốt. 
Thân Piston và Xéc-măng Thân piston cũng có nhiệm vụ dẫn hướng piston di chuyển lên xuống trong xi-lanh. Để tìm hiểu thêm về hệ thống van điều khiển quá trình nạp xả, bạn có thể xem bài viết về cấu tạo xupap.
Chốt Piston: Khớp Nối Linh Hoạt
Chốt piston là bộ phận kết nối piston với thanh truyền. Chốt piston cho phép piston chuyển động tịnh tiến lên xuống trong xi lanh đồng thời thanh truyền chuyển động quay. 
Chốt Piston và Thanh Truyền Thanh truyền kết nối piston với trục khuỷu, biến chuyển động tịnh tiến của piston thành chuyển động quay của trục khuỷu. Để hiểu rõ hơn về thanh truyền, bạn có thể tham khảo bài viết về cấu tạo thanh truyền.
Vai Trò Của Cấu Tạo Piston Trong Động Cơ
Cấu tạo piston đóng vai trò quyết định trong hiệu suất hoạt động của động cơ. Một piston hoạt động tốt sẽ đảm bảo quá trình đốt cháy diễn ra hiệu quả, giúp động cơ sản sinh công suất tối đa và tiết kiệm nhiên liệu. Ngược lại, một piston bị mòn hoặc hư hỏng sẽ làm giảm hiệu suất động cơ, tăng mức tiêu hao nhiên liệu, và thậm chí gây hư hỏng nghiêm trọng cho động cơ.
Bảo Dưỡng Và Khắc Phục Sự Cố Liên Quan Đến Piston
Việc bảo dưỡng định kỳ và kịp thời khắc phục sự cố liên quan đến piston là rất quan trọng để duy trì hiệu suất và tuổi thọ của động cơ. Thay dầu nhớt định kỳ, sử dụng nhiên liệu chất lượng tốt, và kiểm tra piston thường xuyên là những biện pháp cần thiết để đảm bảo piston hoạt động tốt. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, bạn nên mang xe đến gara uy tín để được kiểm tra và sửa chữa.
Trích dẫn từ chuyên gia: Ông Nguyễn Văn A, kỹ sư trưởng tại một trung tâm bảo dưỡng ô tô lớn, cho biết: “Việc bảo dưỡng piston đúng cách có thể kéo dài tuổi thọ của động cơ lên đáng kể. Người dùng nên chú ý đến các dấu hiệu bất thường như tiếng gõ động cơ, khói xả bất thường, và mức tiêu hao nhiên liệu tăng cao.”
Kết Luận
Cấu tạo piston tưởng chừng đơn giản nhưng lại đóng vai trò then chốt trong hoạt động của động cơ ô tô. Hiểu rõ về cấu tạo piston, chức năng của từng bộ phận, cũng như cách bảo dưỡng sẽ giúp bạn vận hành và bảo quản xe hiệu quả hơn. Khi cần thay thế hệ thống phanh, hãy tham khảo bài viết về thắng đĩa ô tô. Đừng quên bảo dưỡng hệ thống điều hòa, bài viết về máy nén điều hòa ô tô sẽ cung cấp thêm thông tin hữu ích.
