Tùng dịch là một bộ phận quan trọng trong hệ thống truyền động của ô tô, có nhiệm vụ truyền momen xoắn từ động cơ đến các bánh xe. Nó đóng vai trò then chốt trong việc giúp xe di chuyển một cách trơn tru và hiệu quả. Hiểu rõ về Tùng Dịch Là Gì và cách thức hoạt động của nó sẽ giúp bạn bảo dưỡng và vận hành xe tốt hơn.
Tùng Dịch Là Gì và Chức Năng Của Nó?
Tùng dịch, hay còn được gọi là bộ vi sai, là một cơ cấu cơ khí nằm giữa hai bánh xe chủ động của ô tô (thường là cầu sau đối với xe dẫn động cầu sau, hoặc cầu trước đối với xe dẫn động cầu trước). Chức năng chính của tùng dịch là cho phép hai bánh xe quay với tốc độ khác nhau, đặc biệt là khi xe vào cua. Khi xe vào cua, bánh xe bên ngoài sẽ phải đi quãng đường dài hơn bánh xe bên trong trong cùng một khoảng thời gian. Nếu hai bánh xe bị khóa cứng với nhau và quay cùng tốc độ, xe sẽ bị trượt bánh, gây mất ổn định và khó điều khiển.
Tùng dịch giúp giải quyết vấn đề này bằng cách phân phối momen xoắn từ động cơ đến hai bánh xe một cách linh hoạt. Khi xe đi thẳng, momen xoắn được chia đều cho hai bánh. Khi vào cua, tùng dịch sẽ tự động điều chỉnh lượng momen xoắn truyền đến mỗi bánh xe, cho phép bánh xe bên ngoài quay nhanh hơn bánh xe bên trong. Điều này giúp xe vào cua êm ái và ổn định hơn. Bạn có thể tìm hiểu thêm về cấu tạo bộ vi sai.
Các Loại Tùng Dịch Phổ Biến
Có nhiều loại tùng dịch khác nhau, mỗi loại được thiết kế cho các ứng dụng cụ thể. Một số loại tùng dịch phổ biến bao gồm:
- Tùng dịch mở (Open Differential): Đây là loại tùng dịch phổ biến nhất, được sử dụng rộng rãi trên các loại xe du lịch. Ưu điểm của nó là đơn giản, giá thành rẻ và dễ bảo dưỡng. Tuy nhiên, tùng dịch mở có nhược điểm là khi một bánh xe mất ma sát (ví dụ như bị trượt trên băng hoặc bùn lầy), bánh xe đó sẽ quay tự do trong khi bánh xe còn lại đứng yên, khiến xe không thể di chuyển.
- Tùng dịch khóa (Locking Differential): Loại tùng dịch này cho phép khóa hai bánh xe lại với nhau, buộc chúng phải quay cùng tốc độ. Điều này giúp xe có khả năng vượt địa hình tốt hơn, đặc biệt là trong điều kiện đường trơn trượt. Tuy nhiên, tùng dịch khóa không phù hợp để sử dụng trên đường nhựa thông thường, vì nó có thể gây mòn lốp và khó khăn khi vào cua.
- Tùng dịch hạn chế trượt (Limited Slip Differential – LSD): LSD là một loại tùng dịch tiên tiến hơn, kết hợp giữa ưu điểm của tùng dịch mở và tùng dịch khóa. Nó cho phép hai bánh xe quay với tốc độ khác nhau khi cần thiết, nhưng đồng thời cũng hạn chế sự chênh lệch tốc độ giữa hai bánh xe. Điều này giúp xe vừa có khả năng vào cua êm ái, vừa có khả năng vượt địa hình tốt hơn tùng dịch mở.
Bảo Dưỡng Tùng Dịch
Việc bảo dưỡng tùng dịch đúng cách là rất quan trọng để đảm bảo hiệu suất hoạt động và tuổi thọ của bộ phận này. Dưới đây là một số lời khuyên về bảo dưỡng tùng dịch:
- Thay dầu tùng dịch định kỳ: Dầu tùng dịch có nhiệm vụ bôi trơn và làm mát các bộ phận bên trong tùng dịch. Việc thay dầu định kỳ sẽ giúp kéo dài tuổi thọ của tùng dịch. Bạn nên tham khảo hướng dẫn sử dụng của xe để biết khoảng thời gian thay dầu cụ thể.
- Kiểm tra rò rỉ dầu: Nếu phát hiện có dấu hiệu rò rỉ dầu tùng dịch, bạn cần mang xe đến gara để kiểm tra và sửa chữa ngay lập tức.
- Lắng nghe tiếng ồn bất thường: Nếu nghe thấy tiếng ồn lạ phát ra từ khu vực tùng dịch, bạn cũng nên mang xe đến gara để kiểm tra.
Ông Nguyễn Văn A, chuyên gia kỹ thuật ô tô tại Hà Nội, cho biết: “Tùng dịch là một bộ phận quan trọng nhưng thường bị bỏ quên trong quá trình bảo dưỡng xe. Việc bảo dưỡng tùng dịch đúng cách sẽ giúp ngăn ngừa các hư hỏng tốn kém và đảm bảo an toàn khi lái xe.”
Tùng Dịch và Hệ Thống Truyền Động
Tùng dịch là một phần không thể thiếu của hệ thống truyền động. Nó hoạt động cùng với hộp số 2 trục và các bộ phận khác để truyền momen xoắn từ động cơ đến các bánh xe. Sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận này giúp xe vận hành một cách hiệu quả và tiết kiệm nhiên liệu. Việc hiểu rõ về tùng dịch cũng như các bộ phận khác trong hệ thống truyền động sẽ giúp bạn chăm sóc xe tốt hơn. Việc thay lốp xe máy đi bao nhiêu km thì thay cũng ảnh hưởng đến hệ thống truyền động.
Kết luận
Tùng dịch là một bộ phận quan trọng trong hệ thống truyền động của ô tô, đóng vai trò then chốt trong việc giúp xe di chuyển một cách trơn tru và an toàn. Hiểu rõ tùng dịch là gì, các loại tùng dịch và cách bảo dưỡng sẽ giúp bạn vận hành và chăm sóc xe hiệu quả hơn. Đừng quên bảo dưỡng định kỳ và kiểm tra tùng dịch thường xuyên để đảm bảo an toàn và hiệu suất hoạt động của xe. Đừng quên học luật giao thông đường bộ để lái xe an toàn. Và hãy nhớ kiểm tra má phanh oto thường xuyên để đảm bảo an toàn khi lái xe.
